Trawy pojawiły się na Ziemi stosunkowo niedawno, około 25 milionów lat temu, ale szybko opanowały wszystkie kontynenty. Nie było ich jeszcze w epoce dinozaurów, które żywiły się jedynie roślinami iglastymi, paprociami i sagowcami. Dziś znamy ponad 10 tysięcy gatunków traw - jedne są bujne, inne karłowate - porastających ponad 25% powierzchni lądów. Trudno sobie wyobrazić środowisko naturalne pozbawione roślinności trawiastej, która stanowi pożywienie dla wielu dzikich zwierząt, od termitów po słonie, nie mówiąc o hodowanych przez człowieka stadach bydła i trzody, będących dla nas podstawowym źródłem mięsa i produktów mlecznych. Trawy potrzebują dużej ilości światła słonecznego, a także wiatru, niezbędnego do przenoszenia pyłku. Odrastają po pożarach, koszeniu i intensywnym wypasie bydła. Ich system korzeniowy wiąże glebę, która dzięki temu nie ulega erozji.
Trawiaste obszary w tropikach nazywamy sawannami, natomiast te położone w strefie umiarkowanej - stepami. Sawanny pokrywają niemal połowę Afryki i ogromne obszary w Australii, Ameryce Południowej oraz Indiach. Rosną na nich również kępy drzew i krzewów. Stepy - węgierska puszta, południowoamerykańskie pampasy, północnoamerykańskie prerie, azjatyckie stepy czy weld w Afryce Południowej - są bardziej suche niż sawanny i trudno spotkać na nich inne rośliny. Na stepach pory roku są bardziej zróżnicowane, latem temperatura dochodzi tam do plus 38°C, a zimą spada do minus 40°C. Średnia roczna wielkość opadów na stepach to 500-900 mm, a na sawannach 750-1000 mm.
Obszary trawiaste nie przekształcają się w lasy dlatego, że deszcze nie padają równomiernie przez cały rok, lecz występują w stałym okresie. Po porze deszczowej przychodzi pora sucha, a po niej wybuchają pożary, które wypalają martwe trawy i większość drzew. Wiele pożarów to celowe podpalenia, za które odpowiedzialni są farmerzy przygotowujący kolejne tereny pod uprawy, albo kłusownicy ułatwiający sobie polowania. Większości dzikich zwierząt udaje się uciec przed płomieniami. Zagładzie ulegają owady, jaszczurki i małe ssaki, które stanowią pożywienie ptaków. Z początkiem pory deszczowej stepy i sawanny pokrywają się nową trawą. Niektóre jej gatunki rosną bardzo szybko, nawet do 25 mm na dobę. W tym okresie wiele zwierząt, np. antylopy, rodzi młode, mając wystarczającą ilość pożywienia niezbędną do produkcji mleka.
Żadne inne środowisko nie dostarcza równie dużej ilości biomasy na każdy kilometr kwadratowy. Na afrykańskich sawannach pasą się ogromne stada dzikich zwierząt, pospolitym mieszkańcem azjatyckich stepów jest suhak saiga tatarica, amerykańskie prerie zamieszkiwały niegdyś miliony bizonów. Ale większość obszarów trawiastych na Ziemi jest zagrożona losem, który spotkał amerykańskie prerie: ze względu na żyzność gleb są zamieniane w pola uprawne. Obszary wiejskie stopniowo rozrastają się w małe miasteczka a potem w duże miasta, co wymaga zajęcia kolejnych terenów pod uprawy. W ten sposób zanika coraz więcej sawann i stepów.
Wszystkie elementy (3)
